Η τροπολογία της κυβέρνησης που ψηφίστηκε από τη Βουλή και παρέχει αμνηστία σε πάνω από 5.000 φοροφυγάδες με χρέη προς το Δημόσιο που ξεπερνούν τα 150.000 ευρώ έκαστος, θέτει τη χώρα στο επίκεντρο της διεθνούς κριτικής, με δημοσιεύματα να κάνουν λόγο για συγκάλυψη αντί για πάταξη της φοροδιαφυγής από την κυβέρνηση.
Σε άρθρο των Financial Times με τίτλο “Greece passes bill critics warn is de facto amnesty for tax offenders” (σ.σ. «Η Ελλάδα περνά νομοσχέδιο, οι επικριτές προειδοποιούν ότι είναι de facto αμνηστία για τους παραβάτες») που υπογράφει η Kerin Hope, αναφέρεται εκτενώς σε νομοθετικές τροποποιήσεις με τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση ευνοεί όσους εμπλέκονται σε οικονομικά εγκλήματα ενώ παράλληλα στέκεται και στην τροποποίηση του ποινικού κώδικα που επέτρεψε στους κατηγορούμενους τραπεζίτες να διαφύγουν της δίωξης.
Η τροπολογία «ουσιαστικά χορηγεί αμνηστία σε αρκετές χιλιάδες φερόμενους ως φοροφυγάδες, θέτοντας αυτό που οι επικριτές της λένε ότι είναι ένα ανησυχητικό προηγούμενο για μία χώρα της ΕΕ που έχει δυσκολευτεί να πατάξει τη φοροδιαφυγή», αναφέρεται στην εισαγωγή του ρεπορτάζ, που στη συνέχεια εξηγεί τι ακριβώς προβλέπει η επίμαχη τροπολογία:
«Το νομοθέτημα ζητά το πάγωμα των ποινικών διώξεων από εισαγγελείς και τις δίκες περισσότερων από 5.000 φερόμενων ως φοροφυγάδων με χρέη προς το Δημόσιο άνω των 150.000 ευρώ ο καθένας. Εκατοντάδες ποινικές διώξεις θα μπορούσαν να προχωρήσουν μόνο αφού όλες οι διαδικασίες από τις αρχές διακανονισμού φόρων και τα διοικητικά δικαστήρια έχουν ολοκληρωθεί. Όμως πολύ λίγες υποθέσεις είναι πιθανό να φτάσουν στο στάδιο της δίωξης, καθώς η μακροχρόνια διοικητική διαδικασία σημαίνει ότι οι περισσότερες θα ξεπεράσουν το πενταετές όριο παραγραφής για φορολογικές παραβάσεις και αυτομάτως θα σταματήσουν».
Σε αυτό το μήκος κύματος, ο Αιμίλιος Αυγουλέας, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, σχολιάζει σχετικά: «Αναβάλλοντας την επιβολή των φορολογικών νόμων, η νέα νομοθεσία ενθαρρύνει, αντί να αποθαρρύνει, τη διαφθορά και τη φοροδιαφυγή και αποδυναμώνει τη συμμόρφωση με τον νόμο». Ο ίδιος προσθέτει πως σε άλλες χώρες της ΕΕ οι ποινικές και οι διοικητικές έρευνες για υποθέσεις φοροδιαφυγής μπορούν να γίνονται παράλληλα.
Επιπροσθέτως στο άρθρο τονίζεται ότι «δεν είναι η πρώτη φορά που η εδώ και 15 μήνες κεντροδεξιά κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, του πρωθυπουργού με σπουδές στις ΗΠΑ, έχει προκαλέσει αντιδράσεις με νομοθετήματα που οι επικριτές υποστηρίζουν ότι φαίνονται να ευνοούν φερόμενους ως παραβάτες».
Μάλιστα, ο Νικόλαος Φαραντούρης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά, σημειώνει: «Οι πρόσφατοι νόμοι που έχουν υλοποιηθεί από την κυβέρνηση, όχι μόνο αυτός για τη φοροδιαφυγή, αλλά και τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα και νομοθεσίες κατά του ξεπλύματος χρήματος, μπορούν να ερμηνευθούν ως προτιθέμενες να προστατεύσουν συγκεκριμένες ομάδες που κατηγορούνται για σοβαρά οικονομικά εγκλήματα».
Τέλος, οι Financial Times σημειώνουν ότι μία τροποποίηση στον ποινικό κώδικα επιτρέπει στους τραπεζίτες που κατηγορούνται για κατάχρηση εμπιστοσύνης να γλιτώσουν τη δίωξη, εκτός και αν η εμπλεκόμενη τράπεζα ζητήσει η ίδια εισαγγελική έρευνα, και παραθέτουν δήλωση της Άννας Ζαΐρη, επικεφαλής της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, σύμφωνα με την οποία «πολλά σοβαρά εγκλήματα θα μείνουν ατιμώρητα εξαιτίας αυτού του μέτρου».
«Οι κατηγορίες για κακουργηματική απιστία σε βάρος περισσότερων από 250 Ελλήνων τραπεζιτών απορρίφθηκαν καθώς καμία από τις τράπεζες δεν υπέβαλε έγκληση», τονίζει το δημοσίευμα. Όπως σημειώνουν οι FT, η Έφη Αχτσιόγλου, ανέφερε για το θέμα πως «η κυβέρνηση δημιούργησε έναν ειδικό μηχανισμό για τους τραπεζίτες για να εξαφανιστούν αυτές οι υποθέσεις εναντίον τους».
Το δημοσίευμα τονίζει επίσης πως μια άλλη τροποποίηση που είχε εγκριθεί πριν από ένα χρόνο έκρινε ότι οι ύποπτοι για ξέπλυμα χρήματος θα μπορούσαν να ανακτήσουν αυτόματα τα περιουσιακά στοιχεία τους που είχαν παγώσει οι αρχές εάν δεν προσάγονταν σε δίκη εντός 18 μηνών. Κατά το δημοσίευμα, περίπου 900 άτομα μπόρεσαν με τον τρόπο αυτό να ανακτήσουν περιουσιακά στοιχεία, μετοχές και το περιεχόμενο των τραπεζικών λογαριασμών τους που είχαν δεσμευθεί.
Υπενθυμίζεται μάλιστα ότι την περασμένη Παρασκευή δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ του Υπουργείου Δικαιοσύνης υπό τον τίτλο «Ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της εκδίκασης εκκρεμών υποθέσεων του ν. 3869/2010, σύμφωνα με τις επιταγές της παρ. 1 του άρθρου 6 της Ε.Σ.Δ.Α., ως προς την εύλογη διάρκεια της πολιτικής δίκης, τροποποιήσεις του Κώδικα Δικηγόρων και άλλες διατάξεις». Στον νόμο αυτό, στις «άλλες διατάξεις», θεσμοθετείται η κατάργηση των υφιστάμενων νόμων της Εισαγγελίας Διαφθοράς και της Οικονομικής Εισαγγελίας, υπό το πρόσχημα της ενοποίησης και του εκσυγχρονισμού των εν λόγω υπηρεσιών.
Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση φαίνεται να διευκολύνει τους τραπεζίτες, ψηφίζεται από τη Βουλή το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στον Νόμο Κατσέλη, το οποίο επιφέρει νέο πλήγμα στα δικαιώματα των δανειοληπτών υπέρ των τραπεζών. Συνεχίζοντας την επίθεση στην πρώτη κατοικία, που ξεκίνησε με το νέο πτωχευτικό νομοσχέδιο, η Ν.Δ. ψήφισε μόνη της το νομοσχέδιο που θέτει ασφυκτικά όρια για τον επαναπροσδιορισμό των δικασίμων των εκκρεμών υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη. Συγκεκριμένα, στις 5 Νοεμβρίου υπερψηφίστηκε από τους βουλευτές της συμπολίτευσης το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο “Ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της εκδίκασης εκκρεμών υποθέσεων του ν. 3869/2010 σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 6 § 1 ΕΣΔΑ ως προς την εύλογη διάρκεια της πολιτικής δίκης, τροποποιήσεις του Κώδικα Δικηγόρων και άλλες διατάξεις”.
Η Λούκα Κατσέλη μάλιστα σχολίασε αναφορικά με το ζήτημα πως «Με τον νέο πτωχευτικό κώδικα που ψηφίσθηκε πρόσφατα, ο Νόμος Κατσέλη (Ν.3869) καταργείται ολοκληρωτικά και δεν υπάρχει προστασία της κύριας κατοικίας. Από το 2021 ένα φυσικό πρόσωπο που καταθέτει αίτηση πτώχευσης πρέπει να ακολουθήσει τις ρυθμίσεις του νέου κώδικα».
Με πληροφορίες από ft.com, candiadoc.gr, tvxs.gr.
