Στις 9 Ιουνίου, το υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε πρόσκληση για απευθείας ανάθεση ύψους 20.000€ για την εκπόνηση της στρατηγικής του υπουργείου για το διάστημα 2021-2027.
Ένα από τα συνθήματα της παρούσας κυβέρνησης είναι το επιτελικό κράτος. Όλοι το έχουν ακούσει, λίγοι γνωρίζουν τι πραγματικά σημαίνει στη θεωρία και ακόμα λιγότεροι κατανοούν τι πραγματικά εννοεί η κυβέρνηση στην πράξη.
Σύμφωνα με τα εγχειρίδια της Διοικητικής Επιστήμης, επιτελικές λειτουργίες είναι αυτές που σχετίζονται κατά βάση με τη στρατηγική, το σχεδιασμό και τον προγραμματισμό. Άλλες διοικητικές λειτουργίες είναι οι εκτελεστικές και οι υποστηρικτικές.
Το επιτελικό κράτος είναι ένας όρος που υποστηρίζεται από το Νέο Δημόσιο Μάνατζμεντ το οποίο, θέτοντάς το εξαιρετικώς απλοποιημένα, προσπαθεί να μεταφέρει τη θεωρία και τις πρακτικές του Ιδιωτικού Μάνατζμεντ στο Δημόσιο Τομέα. Για αυτό και πάντα το επιτελικό κράτος συνδυάζεται με το μικρό και ευέλικτο κράτος. Και η αλήθεια είναι ότι το επιτελικό (δηλαδή η χάραξη της στρατηγικής και ο σχεδιασμός) δεν θα μπορούσε να είναι μεγάλο και δυσκίνητο.
Επίσης αλήθεια είναι όμως ότι επιτελικό κράτος ουσιαστικά δεν μπορεί να υπάρξει για τον απλούστατο λόγο ότι οι εκτελεστικές λειτουργίες του κράτους είναι προφανώς απαραίτητες. Θα μπορούσε, ενδεχομένως, η κεντρική διοίκηση (πχ. υπουργεία) να έχουν επιτελικό χαρακτήρα και η αποκεντρωμένη ή/και τοπική αυτοδιοίκηση εκτελεστικό. Αλλά το κράτος στο σύνολό του δεν θα μπορούσε να είναι επιτελικό. Σημαντικός και απαραίτητος ο σχεδιασμός και η στρατηγική αλλά κάποιος πρέπει και να τα εφαρμόζει.
Η κυβέρνηση, τώρα, με ηχηρές τυμπανοκρουσίες, ονόμασε και διαφήμισε έναν από τους πρώτους της νόμους ως νόμο για το επιτελικό κράτος (ν. 4622). Ωστόσο πρόκειται για ένα νομοθέτημα που όλες οι νέες κυβερνήσεις εκδίδουν μετά την εκλογή τους και αφορά στον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας τους (πχ πρωθυπουργός, υπουργοί, υφυπουργοί) και τις υπηρεσίες υποστήριξης τους (εν προκειμένω Προεδρία της Κυβέρνησης). Ο σχεδιασμός και ο συντονισμός που αναφέρονται στο νόμο αφορούν κυρίως την κυβέρνηση. Μερικά άρθρα αναφέρονται στη Κεντρική Διοίκηση χωρίς όμως να δημιουργούν κάποια ουσιαστική καινοτομία που θα ενισχύσει την πολυδιαφημιζόμενη επιτελικότητά της.
Στην πράξη τώρα, το Υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε την πρόσκληση για απευθείας ανάθεση της εκπόνησης της στρατηγικής του Υπουργείου για το διάστημα 2021-2027 (νέο ΕΣΠΑ). Στο παράρτημα της πρόσκλησης αναφέρεται: «Το κείμενο που θα εκπονηθεί θα συμβάλλει στην επίσημη διαμόρφωση και διατύπωση προτάσεων στρατηγικής και προτεραιοτήτων του Υπουργείου Εσωτερικών… Στο έργο αυτό θα γίνεται αποτύπωση της διαμορφωμένης κατάστασης του κανονιστικού πλαισίου της νέας περιόδου που αφορά στο Υπουργείο Εσωτερικών και καταγραφή των έργων που σχεδιάζει το Υπουργείο Εσωτερικών για τη νέα προγραμματική περίοδο. Με την εκπόνηση του έργου αυτού θα ενημερωθούν κατάλληλα και οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών για το ρόλο που αυτό θα διαδραματίσει».
Δηλαδή: μία ιδιωτική εταιρεία θα πληρωθεί περίπου 20.000€ για να γράψει ένα κείμενο για τη στρατηγική του υπουργείου και από το οποίο κείμενο θα ενημερωθούν οι υπηρεσίες και οι υπάλληλοι για το ρόλο του υπουργείου τους. Σημειώνεται ότι πρόκειται για το υπουργείο Εσωτερικών, δηλαδή το υπουργείο με το μεγαλύτερο ποσοστό στελέχωσης από απόφοιτους της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, στελέχη ειδικά εκπαιδευμένων και με τεράστια συσσωρευμένη εμπειρία σε τέτοια θέματα και έργα που άνετα θα μπορούσαν να εκτελέσουν την ανατιθέμενη υπηρεσία χωρίς κόστος.
Στην πράξη λοιπόν, όπως δείχνει το παράδειγμα της ανωτέρω ανάθεσης, το επιτελικό κράτος της παρούσας κυβέρνησης προορίζεται για να διεκπεραιώνει και όχι να σχεδιάζει πολιτικές και να τις εφαρμόζει. Καθώς δε η διεκπεραίωση είναι η πιο απλή διαδικασία το κράτος κάλλιστα μπορεί και πρέπει να συρρικνωθεί (αφού βεβαίως πρώτα απαξιωθεί). Και κάπως έτσι το επιτελικό κράτος καταλήγει προπέτασμα για το ανύπαρκτο κράτος που είναι ο διακαής πόθος του νεοφιλελευθερισμού.
Με μια καλύτερη ανάγνωση η φράση «καταγραφή των έργων που σχεδιάζει το υπουργείο Εσωτερικών» ως περιγραφή του αντικειμένου της ανάθεσης προβληματίζει. Μπορεί η παραπάνω σύνδεση της ανάθεσης με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική περί κράτους να μην έχει περάσει ποτέ από το κυβερνητικό μυαλό και απλώς να δίνονται 20 χιλιάρικα σε κάποιον ιδιώτη για να καταγράψει και να ενημερώσει το υπουργείο για τα έργα που το ίδιο έχει ήδη σχεδιάσει. Τι σου είναι βέβαια 20.000 μπροστά σε κάτι αναθέσεις για απολυμάνσεις, σκοιλ ελικικού, τουριστική καμπάνια, δομές μεταναστών, διαφήμιση μέτρων προστασίας κορονοϊού κλπ; Ένα τίποτα.
Ολόκληρη η πρόσκληση εδώ.
Με πληροφορίες από το tvxs.gr.
